No właśnie, jest kilka możliwości. Standardowo można szukać po forach dyskusyjnych, studiować relacje innych pasjonatów nieba, czytać w czasopismach astronomicznych odpowiednie artykuły o planowaniu obserwacji. Jednak najlepiej mieć jakąś uporządkowaną listę obiektów do wyłowienia.

I tutaj chciałbym zaproponować dwie uporządkowane i, co najważniejsze, łatwe listy obserwacyjne.

Obie są alternatywą dla podstawowego katalogu Messiera. Oprócz niego mamy do wyboru inne gotowe propozycje, takie jak katalog Caldwella, Hidden Treasures, 110 Best of the NGC, Finest NGC, Herschel 400. To te najbardziej popularne. Najtrudniejszy z wyżej wymienionych jest katalog Herschel 400 (do 13 magnitudo), ale jest też druga część tego katalogu - jeszcze trudniejsza.
 
Najlepiej więc zacząć od któregoś z proponowanych tu przeze mnie katalogów: Hidden Treasures oraz SAC’s 110 Best of the NGC. Stanowią one naturalną kontynuację znanych Messierów i są następnym krokiem dla obserwatora. Wiele obiektów zawartych w tych katalogach powtarza się na obu listach.

Wszyscy jesteśmy po części przyzwyczajeni do przyjętych nazw znanych Messierów, jak np. gromada Dzika Kaczka, Mgławica Oriona, mgławica Krab czy mgławica Hantle. I każdy wie, o co chodzi. W obu przytoczonych przeze mnie katalogach także mamy bardzo dużo popularnych nazw obiektów głębokiego nieba - pozwolą nam one bardziej oswoić się z wyglądem danego obiektu.  Dodatkowo, wszystko jest, dla ułatwienia, podzielone według pór roku.

Jeszcze słowo komentarza odnośnie katalogu Caldwella. Ma on jedną dużą wadę. Połowa jego obiektów znajduje się na niebie południowym. Z Polski można zobaczyć jedynie 67 jego obiektów. W porównaniu z katalogiem Messiera to raptem ponad połowa. W dzisiejszych propozycjach przedstawia się to dużo lepiej. W Hidden Treasures można zobaczyć 88, a w 110 Best of NGC aż 120. Zapewnia to doskonałą przygodę i rozrywkę na długie noce obserwacyjne przez cały rok.

Hidden Treasures, czyli Ukryte Skarby
Autor proponuje najciekawsze i najpiękniejsze według niego obiekty do obserwacji. Oprócz obiektów z katalogu NGC mamy tutaj też inne propozycje, jakich nie spotkamy nigdzie indziej. Jest tutaj ciemna mgławica Północny Worek Węgla widoczna gołym okiem, asteryzmy Wieszak, Kaskada Kemble’a, czy Liczba 37. Stąd też ten katalog jest nieco inny i tym samym dość ciekawy. Obiekty z założenia mają zachwycać. Lista powstała na podstawie publikacji wydawnictwa Cambridge: Hidden Treasures, Deep-Sky Companions. Zawiera ona 109 obiektów, z których 88 widocznych jest z Polski.

Porównanie trzech katalogów: Messiera, Caldwella i Hidden Treasures:


SAC’s 110 Best of the NGC
To drugi z proponowanych przeze mnie katalogów. Od razu napiszę, że są dwa podobne katalogi. Oprócz wyżej wymienionego, jest też katalog 110 Finest NGC. Oba są bardzo podobne, różnią się tylko 11 obiektami. Cała reszta - 101 obiektów jest taka sama. Z katalogu SAC’s 110 Best of the NGC, który zawiera tak naprawdę 111 obiektów, dwa są niewidoczne w Polsce (w gwiazdozbiorze Centaura, w tym słynna Omega Centauri) i nie umieszczałem ich na liście, co daje 109 obiektów. Do nich dodałem 11 obiektów z katalogu 110 Finest NGC i wyszło w sumie 120 obiektów. Przy czym te dodatkowe obiekty są zawsze na końcu, podkreślone na szarym tle.

Porównanie obu katalogów:

 
Pod numerami NGC podałem alternatywne oznaczenia z katalogów Caldwella - litera C, lub Hidden Treasures - litery HT. Cyfra oznacza kolejny numer w danym katalogu. Standardowo podałem też nawy pospolite skatalogowanych obiektów.

Poniżej wyjaśniam oznaczenia z list obserwacyjnych:

PN - mgławica planetarna,
GAL - galaktyka,
OC - gromada otwarta,
GC - gromada kulista,
EN - mgławica emisyjna, refleksyjna, dyfuzyjna.

Oczywiście, do obserwacji wymagany jest atlas nieba lub dowolny program komputerowy typu planetarium.

Obie listy można ściągnąć stąd:



Dodam, że dwie inne listy obserwacyjne opracowałem dwa lata temu i można je ściągnąć stąd:


I najważniejsze! Listy należy wydrukować KONIECZNIE na kartkach z bloku technicznego. Zwykły papier nie wytrzyma nocnych warunków podczas obserwacji.

Mam nadzieję, że przedstawione propozycje zapewnią doskonałą przygodę i rozrywkę na długie noce obserwacyjne przez cały rok.