|
COSMIC CHALLENGE - Grupa Deer Lick
[ARTYKUŁY]
2019-10-04 | Phil Harrington | źródło www.philharrington.net
KOSMICZNE WYZWANIE
Zalecana apertura na ten miesiąc:
Teleskopy 6-9,25 cala (15-23 cm)
Cel |
Typ |
RA |
Dec |
Gwiazdozbiór |
Jasność [mag] |
Rozmiary |
Grupa Deer Lick |
Grupa galaktyk |
22h37,3m |
+34°26,1' |
Pegaz
|
--
|
~6' (rozpiętość)
|
Jesienne niebo obfituje w małe grupki galaktyk rozsiane wśród gwiazd. Jedną z najbardziej znanych jest grupa 7 galaktyk otaczających wspaniałą spiralną NGC 7331 w Pegazie. Obserwator z łatwością mógłby spędzić godzinę lub więcej pławiąc się w tym, co ma do zaoferowania ten skrawek nieba.
Powyżej: Mapa nieba jesiennego ze Star Watch Phila Harringtona
Powyżej: Mapa przeglądowa Kosmicznego Wyzwania w tym miesiącu
Kliknij na mapę by otworzyć wersję PDF do druku.
NGC 7331 jest wystarczającym powodem by upolować tę grupę. Pod ciemnym niebem jest ona wspaniałym wyzwaniem dla lornetki 50mm. Aby ją znaleźć, wyśrodkuj na gwieździe Matar (eta Pegasi). Matar często przedstawiany jest jako jeden z końskich nadgarstków, nieco na północny zachód od Sheata (beta Pegasi) w Wielkim Kwadracie. Szukaj 5,5°, lub około pola widzenia lornetki, na północ-północny zachód od niego, pary pomarańczowych gwiazd 6 magnitudo. Skocz stopień wstecz, a NGC 7331 powinna pojawić się w środku pola widzenia.
Ta galaktyka zaczyna żyć własnym życiem w teleskopach amatorskich. Przy 84x, mój 8-calowy reflektor pokazuje intensywne, idealnie okrągłe galaktyczne serce otoczone wydłużonym szmerem halo ramion spiralnych galaktyki, zorientowanym północ-południe. Dokładne badanie przez ten sam instrument przy 119x ujawnia subtelną, cętkowaną teksturę halo. Jak widać na poniższym szkicu, widoczne jest również wyraźne pasmo pyłowe wzdłuż zachodniej krawędzi dysku ramion spiralnych, które powoduje, że jądro wydaje się nieco przesunięte względem środka. Potrafisz wyłapać jakąkolwiek plamistość pasma lub ślady samych ramion spiralnych, które tak rzucają się w oczy na zdjęciach?
Nieco na wschód od NGC 7331 leżą cztery słabsze galaktyki. Razem tworzą one "Grupę Deer Lick". NGC 7331 reprezentuje lizawkę wabiącą kwartet jeleni -- NGC 7335, 7336, 7337 oraz 7340. W innych kręgach te cztery znane są jako "Pchły", być może w poszukiwaniu jelenia na nowy dom.
Powyżej: Autorski szkic NGC 7331 otoczonej niektórymi galaktykami z Grupy Deer Lick widocznych przez 8-calowy (20 cm) reflektor.
Pchły czy jeleń, najbardziej rzucająca się w oczy z tej czwórki jest NGC 7335, zwarta spiralna o rozmiarach tylko 1'x0,4'. Jej słabej, owalnej poświaty szukaj 3,5° na północny wschód od NGC 7331. NGC 7336 znajduje się 2' dalej na północ, po drugiej stronie gwiazdy pola o jasności 13mag. Dostrzeżenie jej przez teleskop od 6 do 9,25 cala jest trudne, jeśli nie niemożliwe. Rzeczywiście, walczy ona dzielnie nawet z moim 18-calowcem. Wykorzystaj metodę zerkania by wyłowić jej mglisty, eliptyczny kształt. Jeśli masz nieprzeciętny wzrok, świetny teleskop i idealne warunki, może ją wytropisz. Na południowy wschód od jądra NGC 7331 leży trójkąt rozwartokątny z trzech gwiazd pola o jasności 13mag. Jeśli je znajdziesz, znalazłeś również dom NGC 7337, nieco na zachód od gwiazdy wierzchołka trójkąta. Chociaż jej ramiona spiralne rozciągają się na około minutę łuku, przez teleskopy amatorskie będzie prawdopodobnie dostrzegalne jedynie bardzo zwarte jądro galaktyki. Najdalej wysunięty na wschód jeleń, NGC 7340, rzuca mi się w oczy jako drugi co do jasności. Jej dysk zdaje się być niemal idealnie okrągły, z nikłym śladem jaśniejszego jądra. Znajdziesz ją nieco na południe od drugiego, jaśniejszego gwiezdnego trójkąta rozwartokątnego, tym razem zorientowanego północ-południe. NGC 7331 może sprawiać wrażenie kaczki-matki, a reszta to kaczątka podążające w szeregu, ale w rzeczywistości leżą one w bardzo różnych odległościach. Szacuje się, że NGC 7331 leży 39,8 miliona lat świetlnych od Drogi Mlecznej, a NGC 7335, 7337 i 7340 w odległości jakichś 300 milionów lat świetlnych. Ostatnia, NGC 7336, o kolejne 100 milionów lat świetlnych dalej. Ale NGC 7331 może wcale nie być samotnikiem. Badania przeprowadzone w połowie lat 90-tych XX wieku wskazują, że NGC 7331 może być związana grawitacyjnie z NGC 7320, słabą galaktyką leżącą 5' na południowy zachód. NGC 7320 jest członkiem najbardziej osobliwego gangu galaktyk znanego jako Kwintet Stephana. Kwintet Stephana był naszym głównym wyzwaniem w październiku 2017. Nawiasem mówiąc, jeśli sprawdzisz oryginalny katalog NGC, znajdziesz pięć innych wpisów w bezpośrednim sąsiedztwie: NGC 7325, 7326, 7327, 7333 oraz 7338. Jednak żaden z nich nie jest odległą galaktyką. Są raczej błędnie zinterpretowanymi ciasnym gwiazdami podwójnymi, słabymi gwiazdami pojedynczymi, lub być może wytworami wyobraźni zmęczonego astronoma. Spośród nich, NGC 7325 jest najjaśniejszym z "zaginionych" jeleni, chociaż to tylko bardzo słaba podwójna 4,5' na południowy zachód od jądra NGC 7331. Nawet jej jaśniejszy składnik, o jasności 14 magnitudo, jest poza zasięgiem wielu teleskopów amatorskich.
Do następnego miesiąca pamiętaj, połowa zabawy to dreszczyk emocji. Gra trwa!
O Autorze:Phil Harrington pisze comiesięczne artykuły z serii Binocular Universe w magazynie Astronomy oraz jest autorem 9 książek o tematyce astronomicznej. Poprawione, drugie wydanie Cosmic Challenge: The Ultimate Observing List for Amateurs jest teraz dostępne z uaktualnionymi tabelami z danymi i mapami ułatwiającymi odszukanie różnych obiektów Układu Słonecznego, takich jak Pluton i Westa, a także lepiej oddanymi kopiami wielu moich szkiców, które towarzyszą każdemu ze 187 wyzwań obejmujących ponad 500 pojedynczych obiektów. Książka jest dostępna na Amazon.com. Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź jego stronę internetową www.philharrington.net. Kosmiczne Wyzwanie Phila Harringtona jest chronione prawem autorskim 2019 przez Philipa S. Harringtona. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zakaz kopiowania, całości lub części, poza pojedynczymi kopiami do użytku osobistego, bez pisemnej zgody posiadacza prawa autorskiego.
|
|
|
|