LOGOWANIE | REJESTRACJA


NowościTesty ANRecenzje użytkownikówKatalog sprzętuObserwacjeArtykułyGaleria

COSMIC CHALLENGE - Lwie Trio 2
[ARTYKUŁY] 2020-04-06 | Phil Harrington | źródło www.philharrington.net

KOSMICZNE WYZWANIE
Lwie Trio 2
Wersja oryginalna

Kwiecień 2020
Phil Harrington (Tłumaczenie: Marcin Siudzinski, Astronoce.pl)



Zalecana apertura na ten miesiąc:
Teleskopy 6-9,25 cala (15-23 cm)




Cel Typ RA Dec Gwiazdozbiór Jasność [mag] Rozmiary
Lwie Trio 2
Grupa galaktyk 09h43,2m +31°55,7' Lew
patrz tabelka poniżej
~11'

Niewątpliwie słyszałeś o Triplecie Lwa, na który składają się M65, M66 i NGC 3628. Ale co z Lwim Trio 2? Lwie Trio 2 przycupnęło wtulone w najbardziej na północ wysuniętą ćwiartkę gwiazdozbioru, jakieś 7° na północ od lwiego "sierpa".


Powyżej: Mapa nieba wieczornego ze Star Watch Phila Harringtona


Powyżej: Mapa przeglądowa Kosmicznego Wyzwania w tym miesiącu
Na podstawie Cosmic Challenge Phila Harringtona.
Kliknij na mapę by otworzyć wersję PDF do druku.

Rozpocznij od Rasalasa (mu Leonis), pomarańczowej gwiazdy na spiczastym koniuszku sierpowatej grzywy Lwa. Patrząc przez szukacz, przesuń się około 5° na północny zachód do gwiazdy 15 Leonis o jasności 6mag. Poszukaj jej gwiezdnej towarzyszki 7mag zaledwie 13' na północny zachód, która pomaga 15-tce wyróżnić się z tłumu. Czy dostrzegasz również słabszy, lekko pomarańczowy punkt (SAO 61633) około 1,25° dalej na północ-północny zachód? Jeśli tak, przeskocz do niego w swoim szukaczu, a następnie ponownie spójrz przez teleskop z okularem o jak najszerszym polu. Odsuń tę gwiazdę na południowo-zachodnią krawędź pola okularu, aż w centrum pola znajdzie się prostokąt z gwiazd 9 i 10 magnitudo. NGC 2964, przywódca tej małej galaktycznej paczki, leży w tej samej odległości na północny wschód od prostokąta, co pomarańczowa gwiazda odniesienia na południowy zachód od niego.

Poniższa tabela zawiera dane trzech galaktyk Lwiego Trio 2.

Składniki Lwiego Trio 2
Cel Typ RA Dec Jasność [mag] Rozmiary
NGC 2964
Galaktyka 09h42,9m +31°50,8' 12,0b
2,9'x1,5'
NGC 2968
Galaktyka
09h43,2m +31°55,7' 12,8b
2,2'x1,5'
NGC 2970
Galaktyka
09h43,5m +31°58,6' 14,4b
0,6'x0,4'

Mimo, że jest najjaśniejsza z tej trójki, NGC 2964 jest wciąż słabym celem dla teleskopów 6-9,25 cala. Zdjęcia ujawniają, że to galaktyka spiralna nachylona do nas pod kątem około 50°. Przy 112x, w moim 8-calowym (20 cm) reflektorze NGC 2964 pokazuje bladą, owalną poświatę wydłużoną mniej więcej wschód-zachód i otaczającą bardzo słabe, okrągłe jądro. Zwykle muszę wykorzystać metodę zerkania, by zobaczyć pełną rozpiętość owalnego halo, ale nie znajduję korzyści z podbijania powiększenia. Leży ona jakieś 60 milionów lat świetlnych od nas i rozciąga się na około 60.000 lat świetlnych. Badania pokazują, że przezroczysty most wodorowy rozciąga się od NGC 2964 do naszego następnego celu znajdującego się niecałe 6 minut łuku na północny wschód.


Powyżej: Autorski szkic Lwiego Trio 2 widzianego przez 8-calowy (20 cm) reflektor.


Powyżej: zdjęcie paczki Lwiego Trio 2 (północ na górze).

NGC 2968 to trudniejszy łup, chociaż jest widoczna przez mojego 8-calowca na podmiejskim niebie przy wykorzystaniu metody zerkania. Moje notatki przywołują małą, bardzo słabą, nijaką owalną poświatę zorientowaną mniej więcej północny wschód-południowy zachód. Brak jakiegokolwiek wyraźnie wyśrodkowanego jądra zwiększa jej enigmatyczność. Chociaż zdjęcia rejestrują ją niemal tak dużą jak NGC 2964, ja widzę ją być może jedynie w połowie tak dużą. Te same zdjęcia pokazują, że NGC 2968, galaktyka nieregularna, ma parę dziwnych, ciemnych pasm w kształcie S, wystających z centrum galaktyki i rozciągających się wzdłuż galaktycznej osi wielkiej. Choć nie widzę ich śladu nawet w moim 18-calowym reflektorze, zastanawiam się, czy te pasma mogłyby być widoczne przez większe teleskopy amatorskie. A ten wodorowy most łączący NGC 2964 i 2968? Nawiązując do artykułu z roku 2016 opublikowanego w The Astronomical Journal, zatytułowanego Global Properties of Neutral Hydrogen in Compact Groups, w rzeczywistości rozciąga się on jeszcze dalej, ku naszemu finałowemu wyzwaniu.

Trzecim i najsłabszym składnikiem tej galaktycznej trylogii jest NGC 2970, leżąca zaledwie 5' na północny wschód od NGC 2968. Świeci blaskiem jeszcze o magnitudo słabszym, a zatem stanowi prawdziwy test dla średnich apertur. Mój 8-calowiec nie potrafi jej wyciągnąć z zaświetlonego nieba nad moim ogrodem, ale pokazał bardzo słabą poświatę na ciemniejszym, wiejskim niebie. Nawet w najlepszych warunkach wygląda ona jak bardzo słaba gwiazda. Nie czuj się jednak źle jeśli nie możesz dorwać tej ostatniej galaktyki. William Herschel też ją przeoczył, gdy odkrył NGC 2964 i 2968 za pomocą 18,7-calowego reflektora w roku 1785. Do swojego odkrycia potrzebowała młodzieńczego wzroku jego syna, Johna, patrzącego przez tę samą aperturę w roku 1828.

Na koniec, powinienem zaznaczyć, że nie doceniłem tej grupy nazywając ją "Lwim Trio 2". Znajduje się tu też wiele dodatków. W rzeczywistości, uważa się że NGC 2964 jest związana grawitacyjnie z co najmniej trzema innymi galaktykami w tym rejonie: NGC 3003, NGC 3011, NGC 3021. A to nie wszystko. Inne pobliskie galaktyki to NGC 3118, NGC 3067, NGC 3032, oraz NGC 3026. Okazuje się, że to trio jest galaktyczną orkiestrą.

Powodzenia w tegomiesięcznym Kosmicznym Wyzwaniu! I nie zapomnij opublikować swoich rezultatów w odpowiednim wątku na forum.

Do następnego miesiąca pamiętaj, połowa zabawy to dreszczyk emocji. Gra trwa!



O Autorze:
Phil Harrington pisze comiesięczne artykuły z serii Binocular Universe w magazynie Astronomy oraz jest autorem 9 książek o tematyce astronomicznej. Poprawione, drugie wydanie Cosmic Challenge: The Ultimate Observing List for Amateurs jest teraz dostępne z uaktualnionymi tabelami z danymi i mapami ułatwiającymi odszukanie różnych obiektów Układu Słonecznego, takich jak Pluton i Westa, a także lepiej oddanymi kopiami wielu moich szkiców, które towarzyszą każdemu ze 187 wyzwań obejmujących ponad 500 pojedynczych obiektów. Książka jest dostępna na Amazon.com. Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź jego stronę internetową www.philharrington.net.

Kosmiczne Wyzwanie Phila Harringtona jest chronione prawem autorskim 2020 przez Philipa S. Harringtona. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zakaz kopiowania, całości lub części, poza pojedynczymi kopiami do użytku osobistego, bez pisemnej zgody posiadacza prawa autorskiego.








Wszystkie prawa zastrzeżone / All rights reserved
Copyright © by Astronoce.pl | Design & Engine by Trajektoria