KOSMICZNE WYZWANIE
Średnie teleskopy 6-9,25 cala (15-23 cm)

Cel	Typ	RA	Dec	Gwiazdozbiór	Jasność [mag]	Rozmiary
NGC 6445	Mgławica planetarna	17h49,3m	-20°00,6'	Strzelec	11,2	44"x30"

Niebo jest pełne dziwnych widoków, a wśród mgławic planetarnych NGC 6445 jest jedną z najdziwniejszych. Odkryta przez Williama Herschela 28 maja 1786 roku, NGC 6445 ma jasność 11mag. To wystarczająco dużo, by dostrzec ją nawet w dużych lornetach. Chociaż jest widoczna w mniejszych aperturach, by wychwycić prawdziwą, choć dziwaczną, naturę NGC 6445, będziesz potrzebować 6-calowego teleskopu. Jaśniejsza powłoka centralna mgławicy wygląda jak wgnieciony prostokąt. Natura rzadko tworzy amorficzne kształty z ostrymi krawędziami, i rzeczywiście, specyficzny wygląd NGC 6445 jest w dużej mierze wynikiem naszej perspektywy, ale również jej wieku. Tym niemniej, jej wygląd jest bardzo osobliwy. Nic dziwnego, że NGC 6445 została nazwana mgławicą Pudełko.

Gdy materiał, który ostatecznie utworzy mgławicę planetarną, zostanie wyrzucony przez jej gwiazdę, przybiera cylindryczny kształt. Jeśli patrzymy wzdłuż jej osi, widzimy klasyczny efekt kółka z dymu papierosowego mgławicy Pierścień, M57. Ale potem z biegiem czasu, wpływy grawitacyjne z innych źródeł, takich jak wypływający strumień cząstek z jej gwiazdy pierwotnej, czy grawitacja sąsiadujących gwiazd, lub być może rodziny planetarnej, powodują odkształcenie powłoki w dziwaczne, rozciągnięte kształty. badania pokazują, że NGC 6445 jest jedną z najstarszych mgławic planetarnych na niebie, liczącą 3300 lat, więc czasu na mieszanie było wiele. Na podstawie jej pełnych rozmiarów 3'x1' oraz dużej odległości 4500 lat świetlnych, z tych samy badań wynika, że NGC 6445 jest również jedną z największych na niebie, rozciągającą się na być może 4 lata świetlne. Głębokie zdjęcia ukazują jej prawdziwą, asymetryczną strukturę dwubiegunową, z jasnym pierścieniem centralnym otoczonym przez słabsze mgławicowe wąsy. Uważa się, że większość mgławic planetarnych, o ile nie wszystkie, wykazuje tendencje do dwubiegunowości dzięki wysokoenergetycznym strumieniom cząstek, które wypływają z ich gwiazd pierwotnych. Strumienie te, zwane wyciekami dwubiegunowymi, skupiane są w stożki gazu przez pole magnetyczne gwiazdy lub być może przez towarzyszące gwiazdy układu podwójnego.

Przy oględzinach w wysokim powiększeniu, dysk mgławicy rozszerza się w dziwne widmo unoszące się pośród bogatego pola gwiezdnego. Poniższy szkic pokazuje tę scenę przez mój 8-calowy reflektor przy 112x. Z łatwością widzę, że mgławica jest nie tylko prostokątna, ale również ma coś, co wydaje się być pustym środkiem, przypominając więdnącą M57. Bliższa analiza ujawnia również kilka jaśniejszych plam naszytych na zewnętrzne krawędzie mgławicy, z najwyraźniejszymi węzłami widocznymi w kierunku wschodnim i południowym.

Jednym z wyzwań stawianych przez NGC 6445 jest samo jej znalezienie wśród bogatych pól gwiezdnych Drogi Mlecznej w Strzelcu. Najłatwiejszym sposobem na starhopping jest rozpoczęcie od jasnej gromady otwartej M23, samej w sobie wspaniałego celu w niskich powiększeniach. Przesuń się 1° na południe-południowy zachód w kierunku SAO 160868 o jasności 7mag, najjaśniejszej z pięciu gwiazd w łuku, który zakrzywia się od M23 w kierunku zachód-południowy zachód. Stąd, przeskocz na południowy zachód jakieś 45 sekund łuku do punkciku 8mag. Przez Twój teleskop, do tej ostatniej gwiazdy dołączą dwie słabe towarzyszki, by razem stworzyć trójkąt prostokątny wskazujący na naszą zwierzynę.

Czy prawdziwa mgławica Pudełko się ujawni? Tak, są dwie. Nasza NGC 6445, a także NGC 6309 w Wężowniku. Na moje oko, NGC 6445 wydaje się większa i bardziej pudełkowata niż NGC 6309. Niektórzy czytelnicy wolą używać jej innej ksywki, mgławica Mały Klejnot. Problem w tym, że są dwa małe klejnoty. Pod tym pseudonimem występuje także NGC 6818, również w Strzelcu. Wydaje się, że nie ma zgody kto jest kim. Decyzja należy do Ciebie, drogi czytelniku.

Zanim ruszymy, wspomnę o dodatkowym obiekcie, gromadzie kulistej NGC 6440, ukrytej w odległości tylko jednej trzeciej stopnia na południe od naszej planetarki. Obydwie mieszczą się w polu okularu szerokokątnego, ale by nacieszyć się gromadą, potrzebne jest wysokie powiększenie, tak jak w przypadku planetarki. Nawet przy 284x, mój 8-calowiec nie pokazuje śladu rozbicia tego roju wiekowych gwiazd. W zamian, NGC 6440 jest po prostu małym, słabym rozmytym kłębkiem z nieco jaśniejszym rdzeniem centralnym. Gwiazdy w kulistej mają jasność nie większą niż 16 magnitudo, będąc w zasięgu olbrzymich teleskopów amatorskich.