 |
COSMIC CHALLENGE - Abell 70
[ARTYKUŁY]
2023-09-07 | Phil Harrington | źródło www.philharrington.net
 KOSMICZNE WYZWANIEAbell 70Wersja oryginalnaWrzesień 2023Phil Harrington (Tłumaczenie: Marcin Siudzinski, Astronoce.pl)  Zalecana apertura na ten miesiąc: Teleskopy 10-14 cali (25-36 cm)
| Cel |
Typ |
RA |
Dec |
Gwiazdozbiór |
Jasność [mag] |
Rozmiary |
Abell 70
|
Mgławica planetarna |
20h31,6m |
-07°05,3' |
Orzeł
|
14,7
|
42" |
Spośród ponad 80 planetarek skatalogowanych przez George'a Abella w jego artykule z roku 1966 " Properties of Some Old Planetary Nebulae", Abell 70 (znana również jako PK38.1-25.4) jest jedną z najbardziej wyjątkowych. Właściwie sama planetarka jest stereotypowym przykładem mgławicy pierścieniowej, takiej jak M57, z okrągłą otoczką gazową rozszerzającą się od słabej gwiazdy macierzystej. Jednak przyjrzyjmy się dokładnie, a okaże się że jest tu coś więcej. Zdjęcia pokazują, że pierścień ma pojaśnienie przy północnej krawędzi. Aluzja do pierścionka zaręczynowego jest jednoznaczna, ale to nie jest diament. Okazuje się, że ten dziwny jaśniejszy fragment to odległa galaktyka soczewkowata, która po prostu leży na linii wzroku. Czy potrafisz dostrzec oba obiekty przez swój teleskop?
Powyżej: Mapa nieba wieczornego ze Star Watch Phila Harringtona
z zaznaczonym położeniem wyzwania na ten miesiąc.
Powyżej: Mapa przeglądowa Kosmicznego Wyzwania w tym miesiącu
Kliknij na mapę by otworzyć wersję PDF do druku.
Jeśli chcesz użyć starhoppingu, namierzenie tej nietypowej parki będzie wymagało nieco wysiłku, ponieważ leży ona w mrocznym, południowo-wschodnim zakątku Orła. Oto jedno z podejść. Zacznij od szerokiej gwiazdy podwójnej alfa Capricorni w sąsiednim Koziorożcu i przesuń się około 3° na północny wschód. Skorzystaj z mapy, by dostrzec Abella 70 leżącego na południowy wschód od punktu środkowego pomiędzy gwiazdami 10mag i zaledwie 3' na zachód od słońca 11mag.
Chociaż świeci ona blaskiem zaledwie 14,7 magnitudo, Abell 70 jest na tyle duża, że wysokie powiększenie nie jest absolutnie konieczne do zidentyfikowania jej dysku wśród okolicznych gwiazd. Jednak dostrzeżenie jej charakterystycznego pierścieniowatego kształtu będzie wymagało powolnego, starannego przyjrzenia się z wykorzystaniem metody zerkania i prawdopodobnie przy powiększeniu co najmniej 350x. Filtr OIII również pomoże uwydatnić jej subtelny pierścień.
Powyżej: Autorski szkic mgławicy Abell 70 widzianej przez 10-calowy (25 cm) teleskop.
Nałożona galaktyka była niewidoczna, ale jej położenie oznaczone jest kropkowanym owalem.
Usuń filtr i spróbuj złapać przebłysk jej galaktycznej towarzyszki, skatalogowanej jako PMN (Parkes-MIT-NRAO) J2033-0656, za północną krawędzią pierścienia. Ale nie zdziw się jednak, jeśli pozostanie niewidoczna. W moim 10-calowcu (25 cm) tak było, dlatego na powyższym szkicu jest ona pokazana jedynie jako kropkowany owal. Dostrzeżenie słabej obecności tego intruza, o jasności 16 magnitudo, było wyzwaniem nawet dla mojego 18-calowego (45,7 cm) reflektora pod niebem 6mag. Niewątpliwie, ciemniejsze niebo ułatwiłoby mi to zadanie. Ale nawet jeśli galaktyka byłaby oczywista, nawet najciemniejsze, najbardziej przejrzyste niebo prawdopodobnie nie pomoże ujawnić macierzystej gwiazdy centralnej mgławicy. Ma ona jasność jedynie 19 magnitudo. Badania z roku 2011 zatytułowane A barium central star binary in the Type I diamond ring planetary nebula Abell 70 pokazują, że gwiazda centralna jest w rzeczywistości układem podwójnym, z gorącym białym karłem i niezwykłym podolbrzymem typu G, gwiazdą "barową". Odległość dzieląca nas od Abella 70 nie jest dokładnie określona. Według obecnych szacunków leży ona od 13500 do 17500 lat świetlnych od nas, a odległość ta maleje. Zbliża się ona do naszego Układu Słonecznego z prędkością 176400 mil na godzinę (283900 kilometrów na godzinę). Oczywiście, zanim dotrze do tego zakątka galaktyki, dawno się rozproszy. Obecne mgławica rozszerza się z prędkością 85000 mil na godzinę (38 kilometrów na sekundę).
Masz swój ulubiony obiekt-wyzwanie? Chciałbym usłyszeć o nim i o tym, jak poradziłeś sobie z tegomiesięcznym sprawdzianem. Skontaktuj się ze mną poprzez moją stronę internetową lub komentując ten artykuł na forum dyskusyjnym. Do następnego miesiąca pamiętaj, połowa zabawy to dreszczyk emocji. Gra trwa!
 O Autorze:Phil Harrington pisze comiesięczne artykuły z serii Binocular Universe w magazynie Astronomy oraz jest autorem 9 książek o tematyce astronomicznej. Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź jego stronę internetową www.philharrington.net. Kosmiczne Wyzwanie Phila Harringtona jest chronione prawem autorskim 2023 przez Philipa S. Harringtona. Wszelkie prawa zastrzeżone. Zakaz kopiowania, całości lub części, poza pojedynczymi kopiami do użytku osobistego, bez pisemnej zgody posiadacza prawa autorskiego.
| |
| |
|
|
