KOSMICZNE WYZWANIE
Lornetki od 7x do 10x

Cel	Typ	RA	Dec	Gwiazdozbiór	Jasność [mag]	Rozmiary
NGC 2403	Galaktyka spiralna	07h36,9m	+65°36,2'	Żyrafa	8,4	22'x12'

O tej porze roku, nad północno-wschodnim horyzontem unosi się niewyraźny gwiazdozbiór Żyrafy (Camelopardalis). Choć ludzkie oko widzi tam niewiele więcej niż pustkę z rozsianymi gwiazdami o jasności 4 magnitudo i słabszymi, lornetka zaczyna odsłaniać niektóre z tajemnych cudów tej bestii. Jednym z takich ukrytych skarbów Żyrafy widocznych przez lornetkę jest NGC 2403, spektakularna galaktyka spiralna nachylona niemal frontalnie ku nam.

NGC 2403 położona jest w odległości około 10 milionów lat świetlnych. Zdjęcia pokazują, że jej ramiona spiralne zawierają wiele gromad gwiazd i świecących regionów zjonizowanego wodoru, co jest wyraźną oznaką ciągłych narodzin i ewolucji gwiazd. NGC 2403 jest odległym, acz znaczącym członkiem grupy galaktyk M81, której środek znajduje się 14° na wschód od sąsiedniej Wielkiej Niedźwiedzicy.

William Herschel odkrył NGC 2403 w roku 1788. Czyni ją to jedną z najjaśniejszych galaktyk hemisfery północnej, która została przeoczona przez Charlesa Messiera i jemu współczesnego Pierre'a Méchaina. Chociaż jej przeoczenie mogło być spowodowane ubogim otoczeniem galaktyki, w rzeczywistości NGC 2403 nie jest trudna do namierzenia.

Oto, jak ja to robię przez lornetkę. Zaczynam od Muscidy (omicron Ursae Maioris), nosa Wielkiej Niedźwiedzicy. Od niej przesuwam się około 5° na północny zachód do 51 Camelopardalis o jasności 6 magnitudo. NGC 2403 czai się zaledwie 1° dalej na zachód.

Niedawno ponownie odwiedziłem NGC 2403 z lornetką 10x50. Z mojego podmiejskiego ogródka na Long Island ledwo mogłem wyłowić z tła nieba jej malutką owalną poświatę. Jednak pod ciemniejszym niebem przebiła się w lornetce 7x35 jako słaba smużka, a 10x50 odsłoniła okrągłe, rozmyte jądro galaktyki osadzone centralnie w wydłużonym halo, widocznym na poniższym zdjęciu. Jak zawsze, nic nie zastąpi ciemnego nieba.