Noc 1/2 sierpnia w okolicy Swarzędza zapowiadała się pogodnie, więc wybrałem się na upatrzoną miejscówkę przy drodze Siekierki-Kostrzyn, gdzie rozstawiłem sprzęt około godziny 22:30. Ponieważ od początku towarzyszył mi Księżyc, a na dodatek miejscami niebo przesłaniały cienkie cirrusy, postanowiłem wziąć na warsztat obiekty jasne, nie wymagające super warunków. Wybór padł na 3 gwiazdy podwójne (Delta Serpentis, Alfa Herculis i Gamma Andromedae) oraz trzy gromady otwarte (NGC 6633 i IC 4665 w Wężowniku oraz IC 4756 w Ogonie Węża). A na deser był wspaniały widok jednego z księżycowych kraterów. Zamieszczam opis obserwacji i kilka nieudolnie obrobionych w GIMPie szkiców :)

Sesja 350
01/02.08.2010 20:30-22:15 UT
N: 3 (~10%)

Miejscami cienkie cirrusy, Księżyc 6 dni po pełni, wzeszedł prawie równo z początkiem sesji. Zasięg przyzwoity, zerkaniem dostrzegłem gwiazdkę 6,1mag w Małej Niedźwiedzicy. Siekierki k/Swarzędza, Wielkopolska. ED80, lornetka 10x50. Obserwacje gwiazd podwójnych i gromad otwartych.

δ Ser 4,2mag+5,2mag 3,9"
75x – rozdzielona chwilami, bardzo ciasna parka. 160x – wyraźnie rozdzielona. W momentach lepszego seeingu widoczne pierścienie dyfrakcyjne wokół obu składników. Obie gwiazdki żółte, bardzo ładna parka. Szkic:


α Her 3,5mag+5,5mag 5"
Piękna parka różnokolorowych gwiazd. Duża różnica jasności składników. 75x – rozdzielona, składniki bliziutko. Jaśniejsza gwiazdka wyraźnie pomarańczowa, słabsza biała. 160x – można dopatrzyć się niebieskawej barwy słabszego składnika. Gwiazdy wyraźnie rozdzielone, jaśniejsza z pierścieniem dyfrakcyjnym. Ostrość nienaganna w momentach stabilniejszej atmosfery. Okular Hyperion 3,5mm bardzo pozytywnie mnie zaskakuje. Szkic:


γ And 2,3mag+5,0mag 9.6"
Śliczna! Największa różnica jasności składników spośród dzisiejszych obiektów, wyraźna różnica kolorów. Jaśniejsza gwiazdka żółta, słabsza wyraźnie niebieska. Znacznie szersza parka, najładniej widoczna przy 75x. Pierścień dyfrakcyjny wokół jaśniejszego składnika, sporo słabych gwiazd tła w szerokim polu 82^o. Najbardziej spektakularna! Szkic:


NGC 6633 (Wężownik) 4,6mag φ27'
To duża i jasna, ale luźna gromada otwarta, w sam raz dla małych teleskopów (za The Night Sky Observer’s Guide).

Mała mgiełka w lornetce. 22x – mała gromadka na jasnym tle, kilkanaście gwiazdek. Z jaśniejszych składników można ułożyć kształt przypominający gwiazdozbiór Lutni (oczywiście bez Wegi). 43x – super! Około 30 gwiazd na sporo ciemniejszym tle, gwiazdki pięknie wyostrzone i "Lutnia" nagle urosła. Gromada bardzo rozproszona, brak wyraźnej koncentracji. 75x – świetny widok! Ciemne tło nieba, gromada wypełnia sporą część pola widzenia. W lewym dolnym rogu gromadki (obraz odbity lewo-prawo, jaki daje refraktor w połączeniu z lustrzaną nasadką kątową) widać sympatyczne 5 gwiazdek bliziutko siebie, układających się w kształt "piątki" na sześciennej kostce do gry. W mniejszym powiększeniu (43x) widać tylko trzy jaśniejsze gwiazdki z owych pięciu. Najbardziej spodobał mi się widok przez Antaresa 7,4mm (75x).

IC 4756 (Ogon Węża) 4,6mag φ52’
To wyjątkowo duża, rozproszona gromada osiemdziesięciu gwiazd o jasnościach 7,5m-11m pokrywających ok. 1^o nieba. Ładny widok przy małym powiększeniu lub w dużej lornetce (za The Night Sky Observer’s Guide).

Duża gromada otwarta w pobliżu poprzedniej NGC, choć już w innym gwiazdozbiorze. W lornetce bardzo ładna, rozbita na pojedyncze gwiazdki. 22x – świetna! Mnóstwo słabych gwiazd. Nie liczyłem, kilkadziesiąt. Pozostałe okulary dają za duży power, gromada nie mieści się w polu widzenia. Meade Plossl 26mm wygrywa w tej konkurencji.

IC 4665 (Wężownik) 4,2mag φ40'
To duża gromada otwarta zawierająca 30 dość jasnych gwiazd luźno rozmieszczonych w okręgu o powierzchni około 1^o. Gromada zawiera kilka łańcuchów gwiazd i kilka szerokich par podwójnych (za The Night Sky Observer’s Guide).

Duża, rozproszona gromada otwarta w pobliżu β Oph. Świetna w lornetce, a w teleskopie sympatyczna przy 22x, około 20-25 rozproszonych i dość jasnych gwiazd. Ze względu na swoją rozciągłość nie nadaje się do obserwacji przy większych powiększeniach. To zdecydowanie obiekt lornetkowy, pod ciemniejszym niebem na pewno zaprezentuje się okazale.

---

Pod koniec sesji Księżyc był już wysoko i postanowiłem spojrzeć na niego. Przy 160x i w momentach spokojnej atmosfery ("dziury w cirrusach") dostrzegłem poszarpane, czarne cienie wzniesień na lewej (w refraktorze - prawej) krawędzi krateru Plato. Ależ to było ładne! Krater Plato duży, "płaski" w środku, a na brzegu czarny, zygzakowaty cień! Po raz kolejny okular Hyperion 3,5mm sprawił miłą niespodziankę.

To były bardzo przyjemne obserwacje, jak na jubileuszową sesję przystało. Mimo kiepskich warunków i widocznego Księżyca spojrzenie na jasne gwiazdy podwójne i gromady otwarte może dać sporo przyjemności. To obiekty w sam raz dla refraktora, który daje dobrą ostrość dla gwiazd i szerokie pola dla gromad.