Luboń
4.11.2020 23.00-00.00
GSO 8" Dob
Temp. 5°C, bezwietrznie, lekkie zachmurzenie, później bezchmurnie.
Chłodny wyż z rozpogodzeniem przyszedł, a jakże, kilka dni po pełni. Wyjazd w teren odpuściłem, ale postanowiłem wychłodzić lustro i posiedzieć przy domu. Moim głównym celem było sprawdzenie nowego nabytku - okularu Celestron X-Cel LX 7mm - na różnych obiektach. Oczywiście LP i Księżyc mocno ograniczyły ich wybór, ale jednak plan wykonałem. Na początek poszło kilka małych gromad otwartych w Kasjopei i Perseuszu, oraz kolorowa gamma Andromedae. Następnie przyszedł czas na Marsa. Seeing dopisał - przy powiększeniu 171x spora tarcza była ostro zarysowana, z bogactwem szczegółów o różnym albedo. Już po raz drugi spod domu udało mi się załapać na tak dobre warunki. Podbiłem powiększenie do 369x i obraz był wciąż ostry, choć zaczęło brakować kontrastu. Tej nocy filtr svbony Moon również był pomocny.
Mars tej nocy. Zrzut z Guide 9.1.
Po Marsie przyszła kolej na Księżyc, przy którym wspomagałem się aplikacją LunarMap HD. Po wycelowaniu doznałem szoku. Formacje wzdłuż terminatora były ostre jak żyleta, były chwile, kiedy seeing się tak uspokajał, że miałem wrażenie braku atmosfery ziemskiej. Było ostro i wyraźnie, i to w całym polu widzenia. Krater przy samej diafragmie? Ostry jak w centrum pola. Długi czas przesuwałem się po terminatorze wyłapując ciekawe efekty światłocienia księżycowego, a było ich sporo! Na dłużej zatrzymałem się na Mare Tranquillitatis, na którym było widać zachodni odcinek Rupes Cauchy, uskoku o łącznej długości ok. 120 km. Na zachodnim końcu uskoku widać dwie owalne formacje krateropodobne, które z trzema kraterami (Sinas G, H, J) tworzą głęboki łuk. Te dwa pierwsze "kratery" to podobno niecki, a nie kratery uderzeniowe, może dlatego nie mają nazw i nie doszukałem się ich rozmiarów. Podejrzewam, że może to być mój rekord rozdzielczości na Księżycu.
Wspomnę tu o moich obserwacjach z 3 maja 2020:
Wczoraj udało mi się poobserwować Księżyc. Przepięknie oświetlone regiony wzdłuż terminatora, bogactwo szczegółów niewspółmierne do obserwacji głębokiego nieba. Przy zmiennym seeingu postanowiłem sprawdzić jaką uda mi się wycisnąć rozdzielczość z 8" @206x. Udało mi się dostrzec i rozpoznać niepunktowo kratery Encke M (3,3 km) i Herigonius K (3,1 km).
Uaktualnienie: Wg map LTO (mapa 61A4 Sinas) wynika, że niecka zachodnia ma wymiary 3,6x1,3 km, a wschodnia 3,1x1,6 km.
W pobliżu znajduje się też ciekawa formacja, która przypomina mi otwartą bramę do Mordoru dzielącą niewielkie pasmo górskie, a skrzydła bramy mają też "swoje" kratery - Jansen K i H. Nad bramą w kraterze Jansen leży mały krater Jansen Y (3,5 km), a po drugiej stronie bramy widać również krater Jansen U (3,3 km) z mniejszym, nieoznaczonym sąsiadem. A to tylko mała próbka tego, co tej nocy można było wyłapać przy terminatorze.
Mapa opisanych okolic. Źródło: www.arcturus.len.it
Zdjęcie LROC. Kliknij by powiększyć.
Na koniec rozdzieliłem Kastora, wyłuskałem Rigela B (sep. 9,5" mag 6,7) i z ciekawości spojrzałem na M42, a właściwie na Trapez. Tak wyraźnych składników E i F jeszcze nie widziałem. Po prostu tam były. Doskonała sesja.
Trapez M42
