Sulejewo Folwark
6.12.2020 19.30-22.00

Piotrfie - Taurus 13"
Polaris - GSO 8" Dob
Dexter77 - gościnnie z lornetkami 10x50 i 7x50

Wiatr urywający łby, porywający sprzęt i targający kartkami atlasu. W porywach ponad 50 km/h, obniżający temperaturę odczuwalną z +8°C do okolic 0°C...

... i samoskładający się astrostołek Piotra. Najpierw dwukrotnie glebę zaliczył Taurus, następnie Piotr we własnej osobie, podczas obserwacji NGC 772. Ja cudem zauważyłem swoją zatyczkę do wyciągu, gdy samowolnie wędrowała po polu.

Te dwie rzeczy dały się nam we znaki, ale ja i tak zaliczam tę sesję do udanych. Mimo snujących się wysokich chmur, mieliśmy długie chwile czystego nieba. Przed 20 nadjechały po kolei trzy duże ciężarówki, parkując przy hałdzie buraków. Całe szczęście, nie zaczęli załadunku...

Zacząłem od okolic bieguna północnego, które na początku sesji były czyste. Na początek odwiedziłem starą gromadę otwartą NGC 188. Tego wieczoru była w 8" wyraźnym, rozległym mrowiem słabych gwiazdek. To jeden z moich ulubionych celów, jednak bardzo czuły na przejrzystość atmosfery.

Po chwili postanowiliśmy przeparkować samochody tak, żeby osłaniały nas od wiatru. Trochę pomogło, przynajmniej atlas nieba nie fruwał po polu.

Mapa IDSA nr 1 pokazuje w tym rejonie dwie jasne galaktyki - NGC 2276 (Arp 25, 11,4mag / Sb 13,5mag) i NGC 2300 (Arp 114, 11mag / Sb 12,8mag). Samo dojście jest w miarę proste, natomiast wyłuskanie ich z tła północnego nieba, które rozświetla łuna Poznania nie jest już tak oczywiste. O ile słaba mgiełka centralnej części NGC 2300 pojawiła się w polu widzenia Morfeusza 12,5mm dość szybko, o tyle NGC 2276 przez dłuższy czas skutecznie się chowała. Ostatecznie wyzerkałem jej ducha jako bardzo słabą poświatę blisko gwiazdki 8,1mag. Zdjęcie DSS pokazuje jaka jest różnica rozkładu jasności między tymi galaktykami. NGC 2276 jest dużo trudniejsza obserwacyjnie.

Na tej samej mapie, ale już w Żyrafie, widać jasną mgławicę planetarną IC 3568 (11,6mag, 18"). Dojście od alfy UMi wymaga nieco główkowania, ale pomaga w tym bardzo ładna gwiazda podwójna STF 1694 (5,3mag + 5,7mag, sep. 22"). Mgławica jest dość mała i nie ujawniła jednoznacznie swojej natury w Morfeuszu 12,5mm. W głównej mierze odpowiadał za to przeciętny seeing. Zidentyfikowałem ją dopiero przy 171x z pomocą zdjęcia DSS ze SkySafari. W tym powiększeniu jest już wyraźnym dyskiem z niemal przyklejoną gwiazdką 13mag.

Będąc w tej okolicy, przeszedłem przez gromadę otwartą NGC 1502 leżącą przy Kaskadzie Kemble'a, do ulotnej galaktyki IC 342 (12,0mag / Sb 14,9mag). Zaraz przy charakterystycznym łańcuszku z co najmniej pięciu gwiazdek dała się zauważyć najjaśniejsza, centralna część galaktyki jak słaba poświata. Rozległe ramiona spiralne to już cel dla dużych luster.

Po chwilowym przerzuceniu się na klasyki jesienno-zimowe dla odprężenia oka (w tym trzy gromady otwarte z katalogu Trumplera: Tr1, Tr2 i Tr3), odwiedziłem kolejny region nieba, który był wolny od chmur - zachodni kraniec Barana (mapa IDSA nr 51). Jasna galaktyka NGC 772 (10,3mag / Sb 13,9mag) była dość łatwym celem (w zasadzie jej najjaśniejsza część centralna), jednak znaleźć przy niej malutką i słabą NGC 770 (12,9mag) już się nie udało. Mnie jednak interesowała grupka galaktyk nad betą Ari, skupiona wokół gwiazdy podwójnej 1 Ari (STF 174, 5,8mag + 7,2mag, sep. 2,9"). Zacząłem od NGC 680 (11,9mag / Sb 13,1mag), która dość szybko pojawiła się przy trzech gwiazdkach 11mag. Następnie nieco czasu zajęło mi wyzerkanie sporej, słabej poświaty NGC 691 (11,4mag / Sb 13,7mag) przy gwiazdce 8,8mag. Niestety, nie mogłem sobie poradzić z NGC 695 i sprawdziłem ten region w SkySafari. Okazało się, że do wyłapania jest tu NGC 697 (12,0mag / Sb 13,9mag), oraz w ogóle nie zaznaczona w IDSA, NGC 678 (12,2mag / Sb 13,4mag). Rzeczywiście, po chwili dostrzegłem zerkaniem wydłużoną poświatę NGC 697, a następnie pojawiła się też nieco wydłużona (?), bardzo ulotna NGC 678 (blisko NGC 680). Niestety nie do złapania były malutkie NGC 694 i 695. Cała grupa z zapasem mieści się w polu widzenia Morfeusza 17,5mm, jednak do identyfikacji galaktyk lepiej sprawdził się Morfeusz 12,5mm.

  

Co ciekawe, NGC 697 ma również oznaczenie NGC 674. W skrócie: galaktykę odkrył William Herschel, a następnie zaobserwował ją d'Arrest, błędnie uznając ją za inny obiekt (różnica w RA 2m). Ostatecznie, w katalogu NGC obserwacja Herschela dostała oznaczenie 697, a d'Arresta 674.

Około 21.30 odwiedził nas Dexter77 z lornetkami 7x50 i 10x50, jednak wysokie chmury przekreśliły sensowne porównanie i Dexter zaliczył zapewne swoje najkrótsze obserwacje na Folwarku :)

Przed 22 wiatr i chmury wygoniły nas do domów.