Jeziory Wielkie 12/13.04.201022:00-02:00Moralez - Meade LightBridge 8"Jules - Synta 8" DobPiotrPe - Sky-Watcher ED80Polaris - Synta 8" DobTym razem spotkaliśmy się w czwórkę. W sumie było to kolejne "nudne" poszukiwanie słabych mgiełek wiosennych, a każdy miał swoją listę obiektów do wyhaczenia :) Piotr, ograniczony aperturą 3,1", zaczął od jasnych standardów nieba zimowego, a potem pobuszował EDkiem po słabiznach nieba wiosennego. Moralez i ja mieliśmy do dokończenia rejony z poprzednich obserwacji, a Jules, który dołączył do nas po godzinie 23, kontynuował kompletowanie listy Herschel 400.
Noc była sucha i dość ciepła, dopiero około 1 mocno się ochłodziło, a przed 2 z północy zaczęły nachodzić chmury które nas wygoniły do domów.
Wersja Polarisa:Ja ostatnio skończyłem na słabej parce 5311 i 5313 i pozostałem w Psach Gończych:
5290 (12,3mag) - bardzo słaba, przy dwóch gwiazdkach, podłużna
5383 (11,6mag) - dość słaba, duża, jasność powierzchniowa 13,8mag!
5362 (12,5mag) - bardzo słaba
5320 (12,3mag) - bardzo!!! słaba, widoczna 50% czasu zerkaniem (potwierdzona przez Moraleza), jasność powierzchniowa 14,1mag! - to chyba jedna z najniższych jasności powierzchniowych wychwyconych przeze mnie w Jeziorach :)
Grupa NGC5350 (grupa galaktyk Big Lick) - cztery galaktyki, pięknie widoczne w jednym polu w XW20mm, ale mieszczą się też "na styk" w polu z XW14mm. W 8" widać
5350 (11,7mag),
5353 (11,2mag),
5354 (11,6mag) i nieco oddaloną od nich
5371 (10,7mag).
Są tu jeszcze dwie malutkie galaktyczki (5355 i 5358) które mają jasności powierzchniowe wyższe od wizualnych i dlatego teoretycznie powinny być w zasięgu 8", ale muszę przygotować dokładną mapkę tego regionu aby je zidentyfikować.
Obraz DSS z Cartes du Ciel:
PS. Właśnie odkryłem, że w nocy 25/26.05.2009 czyli niecały rok temu, tę grupkę znalazł Moralez :) No cóż, teraz każdy z nas delektował się widokiem przy "ochach" i "achach", a nikt nie pamiętał, że już je widzieliśmy ;) W sumie niedobrze - zaczynamy powielać obiekty... Chyba trzeba zacząć zaznaczać w atlasie wyhaczone obiekty - będzie łatwiej.
Na koniec ponownie odszukałem parkę 5311 i 5313.
_________________________________________________________________________________________________________
Wersja Julesa:
Tym razem w Jeziorach zrobiło się tłumnie - jeśli tłumem można nazwać cztery osoby. Dzień nie zapowiadał rewelacji pogodowych, ale noc miło zaskoczyła nas łagodną temperaturą i ładnym, przejrzystym niebem. Jako że sezon galaktyczny w pełni, obiekty te stanowiły tej nocy główny cel dla każdego z nas. Mój teleskop skierowany był przez większość sesji wysoko, w kierunku górującej Wielkiej Niedźwiedzicy i Smoka, gdzie zostało mi sporo herscheli do skompletowania. Ogólnie, Niedźwiedzica stała się w moich planach obserwacyjnych punktem numer jeden na tegoroczną wiosnę, gdy uświadomiłem sobie jak wiele w niej ciekawych galaktyk, których jeszcze nawet nie ruszyłem.
Obserwacje prowadzone były moim DS-owym zestawem standardowym, czyli LVW22mm + Barlow x2. Zaobserwowane galaktyki: NGC 5676, 5689, 5660, 5866, 5907, 5985, 5982, 5631, 5322, 4102, 4088, 4041, 4036, 3945, 3998, 3898, M109.
Obiekty godne szczególnego polecenia w tym rejonie:
NGC5866 – bardzo jasna galaktyka soczewkowata (10,2mag) w Smoku, wyraźny eliptyczny kształt, bardzo skondensowana w kierunku jądra, jednorodna i symetryczna pod względem jasności, dwie gwiazdki w niewielkiej odległości po północnej stronie galaktyki sprawiają, że całość robi duże wrażenie.
NGC5907 (10,7mag) – jest to prawdziwa perełka wśród galaktyk Smoka. Klasyczny przykład galaktyki spiralnej, ustawionej do nas krawędzią. Ustępuje co prawda rozmiarami i jasnością słynnej „Igle” w Warkoczu Bereniki, ale jej widok w okularze jest i tak oszałamiający. Cieniutka i długa, ma w miarę jednorodną jasność, zerkanie sprawia, że jej końce zdają się wydłużać. Z jednej strony jakby „ścięta” równo wzdłuż krawędzi – efekt spowodowany obecnością pasma pyłowego.
NGC4036 i
4041 (10,6 i 11,1mag) – ciekawa para galaktyk, 4036 jest galaktyką soczewkowatą o typowym eliptycznym kształcie i tworzy ładną parę z nieco słabszą, spiralną 4041, która jawi się nam jako mniejsza i subtelniejsza poświata wokół gwiazdopodobnego jądra.
Całość umiejscowiona w ciekawym polu gwiezdnym tworzy obraz, który wart jest odwiedzenia.
Noc była udana, w sumie moja H400 powiększyła się o 11 nowych obiektów. Stan na dziś to 262/400. Przejrzystość była całkiem niezła i pozwalała wychwycić sporo słabszych mgiełek. Jeziorskie niebo nie da niestety warunków idealnych. Zauważyłem to przy obserwacji NGC 4088/4085. Pierwsza z pary była spokojnie do wyhaczenia, ze swoją 11,1mag, natomiast druga ledwie mi mignęła przez chwilę zerkaniem. Obserwowałem je już kiedyś pod ciemnym niebem i 12,4mag którą świeci 4085 było osiągalne o wiele łatwiej.
Wersja Moraleza:Kiedy przyjechałem na plac obserwacyjny dawnego PGRu w Jeziorach Wielkich, Marcin i Piotr byli już na miejscu i pieścili oczy obrazami z ED80+Nagler 31, Jules dojechał później, ale zaległości nadrobił w boju. Podczas tej sesji postanowiliśmy skupić się maksymalnie na wykorzystaniu czasu jakie dało nam czyste niebo, pogadanki były krótkie, treściwe i najczęściej już podczas pracy przy teleskopie. Po rozłożeniu LB, zjustowałem szukacze celując w Marsa... szybciutko M37... M35... Hichoty... i do roboty!
Dwie uwagi zupełnie na marginesie - róbcie notatki, i planujcie obserwacje - czyli róbcie to czego ja najczęściej z nygustwa i braku czasu nie robię ;) Notatki pozwalają znacznie uprościć i zredagować swoje obserwacje, kiedy o nich wspominacie na przykład na forum, natomiast planowanie obserwacji oszczędza nasz czas, oraz upraszcza identyfikację obiektów. Naprawdę łatwiej jest szukać obiektu, jeżeli wcześniej sprawdziliśmy jaka jest jego jasność, rozmiary kątowe i z jakiej kategorii pochodzi. Jeśli nie robicie krótkiego opisu szukanych obiektów, może Was spotkać przypadek który opiszę później, a dotyczy galaktyki NGC3073.
Oto lista najciekawszych obiektów, które wyłowiłem podczas tej sesji obserwacyjnej:
NGC2859 Mały Lew 10,9mag - maleńka galaktyczka gwiazdopodobna, od gwiazdy różni ją tylko delikatna, ledwo dostrzegalna mgiełka w której jest zatopiona, przy niedostatecznie dużym powiększeniu niełatwo dostrzec jest galaktyczny charakter. Trudna i niejednoznaczna przy identyfikacji, szczególnie jeśli nie wiemy jak wygląda i czego mamy się spodziewać.
NGC2778 Ryś 12,4mag - galaktyka eliptyczna, trudna, zauważalna tylko zerkaniem, jest na tyle słaba w 8 calach, że wymagała potwierdzenia drugiej osoby.
NGC2776 Ryś 11,6 mag - galaktyka spiralna, ustawiona do nas prostopadle, oczywiście nie ma najmniejszych szans aby zobaczyć w 8'' coś więcej niż ulotną, słabą mgiełkę, ale to ustawienie sprawia, że jest w okularze idealnie symetrycznym słabo widocznym kołem, z nieostro zarysowanymi krawędziami - piękna!
NGC2841 Wielka Niedźwiedzica 9,2mag - łatwa, jasna, nie wymaga zerkania, wyraźna eliptyczna mgiełka w okolicy tylnej łapy Niedźwiedzicy.
NGC3184 - galaktyka w Wielkiej Niedźwiedzicy, 9,8mag (jasność powierzchniowa 14mag) - jest w dość łatwym miejscu do namierzenia przy dwóch gwiazdach wieńczących przednią łapę Niedźwiedzicy, owalna, ledwo odcinająca się od tła nieba.
NGC3198 - galaktyka, blisko poprzedniczki, 10,3mag - symetryczna owalna elipsa, z jaśniejszym jądrem.
NGC3310 - galaktyka 10,8mag - jest w rejonie zakończenia Wielkiego Wozu, to rejon bardzo bogaty w słabe, ciekawe galaktyczki, w dodatku w gwiazdozbiorze dostępnym cały rok :)
NGC3320 - galaktyka 12,3 mag, trudna, wymagająca, pojawiała się i znikała przy zerkaniu, nie byłem pewny do końca jej ustrzelenia - wymagała potwierdzenia.
NGC3079 - galaktyka 10,9mag o wydłużonym kształcie, skoncentrowana, o krawędziach dość dobrze zaznaczonych, jasność powierzchniowa powoduje, że to wszystko co widzimy, odbywa się na pograniczu widoczności i jest bardzo ulotne. Śmieszna historia wynikła przy okazji tej galaktyczki, ponieważ zaraz przy niej znajduje się jej koleżanka NGC3073, której postanowiliśmy nie przepuścić i odszukać chociażby jej ślad. Razem z Marcinem usilnie staraliśmy się wpaść na jakiekolwiek przypuszczenia gdzie jest, zmuszaliśmy przy tym nasze pręciki oczne do maksymalnego wysiłku ;) Kiedy po kilku próbach postanowiłem jednak sprawdzić w atlasie czego szukamy, nastąpiła mała konsternacja - 13,4mag jasność wizualna i 13,9mag jasność powierzchniowa. Teraz już wiedzieliśmy, że dzisiaj tego obiektu nie zaliczymy - nie to niebo, nie ta apertura.
