Tytuł: The Cambridge Double Star Atlas
Autorzy: James Mullaney i Wil Tirion
Wydawca: Cambridge University Press, UK

Dostępność w Polsce: Kraina Książek

http://www.cambridge.org/catalogue/catalogue.asp?isbn=9780521493437

---

Odkąd mam refraktor Sky-Watcher ED80, moimi głównymi obiektami obserwacji balkonowych stały się gwiazdy podwójne. Dotychczas pomagał mi w tym Pocket Sky Atlas (PSA) który ma je bardzo dobrze opisane, natomiast danych o jasnościach składników i separacji szukałem w różnych źródłach, od bazy SAC, poprzez katalog WDS aż po listy gwiazd podwójnych w Night Sky Observer's Guide. Dlatego, jak tylko dowiedziałem się o Atlasie Gwiazd Podwójnych wydanym przez Cambridge University Press w roku 2009, od razu wiedziałem, że go kupię.

Cała transakcja, od zamówienia i płatności kartą na stronie Wydawnictwa do otrzymania przesyłki trwała około dwóch tygodni przy wybraniu najtańszej opcji przesyłki lądowej. Atlas dotarł w kartonowej obwolucie, z minimalnymi zagięciami rogów okładki. W sumie nieistotne. Poniżej porównanie wielkości CDSA do popularnego Pocketa:



CDSA również jest bindowany, ma dość solidną okładkę, natomiast treść wydrukowana jest na papierze zdecydowanie bardziej chłonącym wilgoć niż PSA. Tu niestety minus - CDSA może nie sprawdzić się na placu boju w naszych warunkach klimatycznych. Może zresztą zbyt surowo podszedłem do tematu, ale to zweryfikuje przyszłość.



Pierwsza część atlasu to wstęp opisujący między innymi:
- parametry map i kryteria doboru gwiazd
- oznaczenia odkrywca/katalog/obserwatorium
- zagadnienia dotyczące obserwacji (techniki i warunki obserwacji, instrumenty obserwacyjne, kolimacja...)
- najpiękniejsze pary i układy wielokrotne ujęte w tabeli

Następnie przechodzimy do sekcji map, które podzielono tak:



I wyglądają tak:



Nieco szczegółów:



Map jest 30, z czego 25 użytecznych w naszych szerokościach geograficznych.

Ostatnia część atlasu to spis gwiazdozbiorów, alfabet grecki oraz najważniejszy jego rozdział - tabelaryczny spis gwiazd podwójnych zawartych na mapach atlasu wraz z podstawowymi danymi. Nie trzeba już wertować innych źródeł, teraz mamy pełną informację pod ręką. Jedynie sortowanie według rektascensji wzbudza moje wątpliwości. Moim zdaniem bardziej przejrzyście byłoby można posortować gwiazdy według gwiazdozbiorów.

Co do map, we wstępie dowiadujemy się, że zawierają:
- blisko 2.400 gwiazd podwójnych i układów wielokrotnych
- około 25.000 gwiazd do 7,5mag (skala jasności co pół mag)
- 900 obiektów głębokiego nieba

Najmniejsza separacja to 0,5", a limit jasności gwiazd podwójnych nie jest ściśle zachowany co pozwoliło na zamieszczenie nieco słabszych, a bardzo ciekawych obiektów. Kolorystyka i czytelność map jest doskonała - jak zwykle w przypadku pracy Wila Tiriona. Szczególne wrażenie robi dwustopniowo cieniowana Droga Mleczna. Również w słabym świetle czerwonym czytelność map się nie pogarsza. Atlas jest duży i do "kieszonkowości" Pocketa nieco mu brakuje. Natomiast jego specjalizacja i doskonała jakość wydania czynią go bardzo wartościową pozycją w biblioteczce wszechstronnego obserwatora ;) W połączeniu z Pocketem i 8,5mag Atlasem Toshimi Taki'ego stanowią niezłe trio.

---

To taka zajawka. W miarę jego wykorzystania "w terenie" będę tę recenzję uzupełniał. Zdecydowałem się napisać nieco o tym atlasie mając świadomość, że jestem być może pierwszym w Polsce jego posiadaczem :), a pierwsze recenzje anglojęzyczne już się pojawiły.

Pozdrawiam
Marcin