Autorzy (cyt.):



Kogóż, kto kocha Kosmos, nie fascynują tajemnicze "kamienie z nieba"? Przybywają do nas z odległej przestrzeni międzyplanetarnej, a sama tego świadomość, nie mówiąc nawet o obcowaniu z nimi, jest niezwykłym doznaniem.

---

Książka

Pierwsze wrażenie jest bardzo pozytywne. Twarda, schludna okładka o ładnej szacie graficznej, z której od razu dowiadujemy się, że razem z książką otrzymujemy płytę CD oraz okulary 3D. Całość wydrukowana jest na dobrej jakości papierze o fakturze którą nazwałbym półmatową. Układ strony jest jednokolumnowy z obszernym marginesem na ilustracje oraz ciekawsze definicje i przypisy. Czcionka jest czytelna, a najważniejsze pojęcia są pogrubione, co ułatwia ogólną orientację w tekście. Jakość zdjęć i grafik jest doskonała.


Sama formuła publikacji jest połączeniem książki popularno-naukowej z wydawnictwem albumowym, a proporcje te dobrane są dość trafnie. Część naukowo-poznawcza jest dość rozbudowana pod względem pojęć i treści, natomiast została tak napisana, że nawet osoba nieorientująca się w pojęciach chemicznych i geologicznych, przebrnie przez nią bez problemów i ze zrozumieniem. Przystępność tekstu jest w tym przypadku bardzo ważna, a sam miałem obawy czy sprostam :)

Książka nie ma indeksu rzeczowego i osobowego. Długo zastanawiałem się czy jest w tym przypadku potrzebny. Dobrze byłoby mieć możliwość szybkiego wyszukania konkretnego pojęcia, nazwy meteorytu czy nazwiska, natomiast sama treść jest na tyle zwarta, a spis treści tak przejrzysty, że indeks nie jest w tym przypadku niezbędny.

Jeśli chodzi o tematykę, po wstępie i krótkiej historii upadków oraz badania natury "kamieni z nieba", czytelnik wprowadzony jest w świat pojęć, poczynając od minerałów materii pozaziemskiej, przez charakterystykę rodzajów meteorytów, po rodzaje i opisy kraterów uderzeniowych wraz z historią odkrycia i eksploracji słynnego krateru Canyon Diablo (krateru Barringera) w Arizonie.





Następnie zagłębiamy się w opisy najbardziej znanych spadków meteorytów, w tym kilku mających miejsce w Polsce wraz z bliskim memu sercu Meteorytem Morasko, oraz niedawnym kontrolowanym spadkiem planetoidy 2008 TC w Sudanie. Nadmienię tu, że chociaż część albumowa skupia się na końcu książki (w tym kilka wydrukowanych zdjęć w technice 3D), czytelnik już od pierwszego rozdziału może cieszyć oczy bogatą szatą graficzną, co bardzo uatrakcyjnia lekturę.

W dalszej części autor skupia się na opisach i charakterystyce materii pozaziemskiej Układu Słonecznego mającej lub mogącej mieć wpływ na zjawiska meteorytowe. Obiekty tu wspomniane to Księżyc, Mars, planetoidy, komety, astralny amorficzny lód wodny, Io, Tytan i Enceladus, a wszystko z wykorzystaniem najnowszych odkryć, teorii, oraz zdjęć. Autor wspomina również o pyle kosmicznym wraz z metodą jego pozyskiwania oraz o ciałach szklistych - tektytach.

Część książkową kończy rozdział bez którego nie wyobrażam sobie tej publikacji - skierowany do potencjalnych poszukiwaczy i kolekcjonerów meteorytów, obejmujący sporo rad, w tym jak poprawnie opisać obserwację przelotu meteoru i spadku meteorytu, oraz jak rozpoznać meteoryt w terenie. Ta część nie jest może bardzo rozbudowana, ale wiedza w niej jest skondensowana i konkretna. Kilkanaście ostatnich stron to zbiór zdjęć meteorytów i ich szczegółów budowy wraz z opisami, w tym kilku w technice 3D. Te ostatnie to prawdziwy rarytas. Po założeniu okularów 3D możemy niemal "dotknąć" kamieni, a efekt trójwymiarowości jest bardzo realistyczny.



Czytając kolejne rozdziały, miałem wrażenie, że wiele z nich po rozwinięciu mogłoby stanowić odrębne książki. Generalnie, ta kondensacja i pewna skrótowość to raczej zaleta niż wada. Bez niej, przekroczona zostałaby granica pomiędzy publikacją popularno-naukową a naukową. W zamian treść główną dopełniają ilustracje z obszernymi opisami, a wiadomo przecież, że jedno dobre zdjęcie warte jest tyle co tysiąc słów :) Dzięki temu otrzymujemy nie odstraszającą "cegłę", a publikację lekką i treściwą zawierającą optimum przystępnie "podanej" teorii z bogatą, działającą na wyobraźnię, oprawą graficzną.





Zafoliowane okulary 3D i płyta CD przyklejone są na wewnętrznej stronie tylnej okładki. Okulary wyglądają dość archaicznie, ale dobrze spełniają swoje zadanie. Trudno mi się wypowiedzieć o ich trwałości, niemniej należy się z nimi obchodzić raczej delikatnie.

---

Kilka słów o płycie CD



Po włożeniu do napędu płyta uruchamia się automatycznie i po chwili pojawia nam się menu główne z przyciskami wyboru: 2D i 3D. Po kliknięciu 2D wchodzimy do galerii wszystkich zdjęć znajdujących się w książce z ich krótkimi opisami. Z dostępnych rozwijalnych menu mamy możliwość wyboru rozdziału oraz wejścia do "galerii obrotów", czyli filmików/animacji 11 meteorytów, w tym 7 w wersji 2D i 4 w wersji 3D. W każdej animacji mamy możliwość dynamicznej zmiany szybkości obrotu, kierunku obrotu oraz skali zbliżenia (zoomu). Niezłe!

Po wybraniu opcji 3D pojawia nam się galeria zdjęć trójwymiarowych, tych z książki oraz wielu innych. Galeria podzielona jest na trzy działy: Galeria meteorytów, Galeria mikroskopowa i Galeria Kosmos. Dwie pierwsze zawierają świetny materiał, szczególnie zdjęcia mikroskopowe, natomiast część "Kosmos" jest moim zdaniem nieco mniej ciekawa (szczególnie technicznie), chociaż i tu kilka zdjęć powierzchni Księżyca czy Marsa może się podobać. Z tej opcji (3D) również mamy dostęp do galerii obrotów.

Ogólnie, oprócz 11 animacji, na płycie znajduje się 118 zdjęć 2D i 59 zdjęć 3D.

Całość wykonana jest bardzo estetycznie, szata graficzna i zdjęcia są świetnej jakości, a animacje, zwłaszcza te w technice 3D robią duże wrażenie, które potęguje możliwość dynamicznego wpływu na ruch. Aż dziw bierze, że całość zajmuje jedynie 266MB. Technicznie zawartość płyty wyświetla się i działa bez problemów. Menu jest proste i dość intuicyjne a z każdego poziomu łatwo można przejść wyżej oraz do menu głównego.

---

Zakończenie

Reasumując, po lekturze tej publikacji oraz nasyceniu oczu pięknymi fotografiami meteoryty stają się nieco mniej tajemnicze. Część opisowa jest zrozumiała, a bogactwo i rozmaitość materiału fotograficznego pobudzają wyobraźnię, a także uświadamiają nam jak różnorodne mogą być "kamienie z nieba". Ponieważ na polskim rynku wciąż mamy deficyt publikacji na tematy dotyczące szeroko rozumianej astronomii, szczególnie rodzimych i napisanych tak przystępnym językiem, warto zwracać uwagę na każdą nowinkę. Dla lubiących wydawnictwa albumowe, a tu połączone jest to ze sporą dawka wiedzy "w pigułce", i interesujących się tematyką meteorytową (choć nie tylko!) książka ta powinna być ciekawą propozycją.

Zakończę fragmentem, który kończy również tę książkę: